15 Gusht 2023

(Art News) – Sipas një raporti në “Newsweek”, një kompleks i lashtë i banjës romake u zbulua gjatë ndërtimit të një shatërvani të ri në Neumark të Këlnit, qendër e pasur kulturore dhe historike e qytetit gjerman.

Gregor Wagner, një arkeolog me Muzeun Romako-Gjerman në Këln, i cili kreu i gërmimeve, u ka thënë mediave lokale se banjat ishin pjesë e një ndërtese të madhe banimi që ishte e pajisur me “orendi të sofistikuara”.

Midis tyre ishin muret e lyera me suva dhe dyshemetë e ngrohta në kompleksin e banjës që u lejonte banorëve të përjetonin banjat e nxehta, të vakëta dhe të ftohta. U gjet gjithashtu një dhomë kazan, e cila ka shumë të ngjarë të përdoret për të ngrohur ajrin që do të ngrohte dyshemenë e banjave nga poshtë, duke kontrolluar kështu temperaturën e ujit. Vetë dyshemetë do të ishin të ngritura dhe të mbështetura nga shtylla, në mënyrë që të krijonin vend për sistemin e ngrohjes.

Ky kompleks i banjës është i katërti që u zbulua në Këln, i cili ishte vendi i një kolonie romake, “Colonia Claudia Ara Agrippinensium”, e themeluar në vitin 50, që është vetëm një nga shumë rrënojat e epokës romake në qytet.

Banjat e lashta romake shpesh gjenden, ose rizbulohen, në Evropën Perëndimore, pothuajse të gjitha ishin nën sundimin romak nga viti 27 e deri në vitin 476. Në kulmin e fuqisë së saj, Perandoria Romake u përhap nga ajo që tani është Anglia në zonat bregdetare të Afrikës Veriore dhe nga Portugalia e sotme në Lindjen e Mesme dhe Egjipt.

Vetëm muajin e kaluar një banjë romake në “gjendje të shkëlqyer” u gjet në Merida, Spanjë. Në mars, një banjë e lashtë romake u zbulua dy milje në verilindje të Yenne, një fshat pranë lumit Rhône në Francën Jugore, pasi planet për një shtëpi të re kërkonin një vlerësim arkeologjik. Dhe vitin e kaluar, një gërmim arkeologjik në Tempullin e Khnum, pranë qytetit egjiptian të Esnas, zbuloi një banjë tjetër romake.